20 października minął dokładnie rok od śmierci wielkiego barda Przemysława Gintrowskiego, pieśniarza i kompozytora, który szerokiej publiczności znany jest jako współtwórca (Jacek Kaczmarski, Zbigniew Łapiński) „Murów”- które stały się nieformalnym hymnem Solidarności.
W piątkowe wieczory w telewizji można obejrzeć serial „Popiełuszko- wolność jest w nas”. W ostatnio emitowanym odcinku mogliśmy zobaczyć postać Zbigniewa Herberta i wysłuchać w wykonaniu Gintrowskiego fragmentu „Raportu z oblężonego miasta” (Przemysław Gintrowski skomponował również muzykę do filmów: Tato, Zmiennicy, Człowiek z żelaza). Warto przypomnieć, że to dzięki niezwykle ekspresyjnym wykonaniom Gintrowskiego możemy poznać i zachłysnąć się poezją Zbigniewa Herberta.
W Powiatowej Bibliotece Publicznej w Rykach dostępne są Wiersze zebrane- Zbigniewa Herberta (zawierające m.in. cykle: Struna światła, Hermes, pies i gwiazda, Studium przedmiotu, Napis, Pan Cogito, przywoływany wcześniej Raport z oblężonego Miasta i inne wiersze…)
„…To wcale nie wymagała wielkiego charakteru, nasza odmowa niezgoda i upór mieliśmy odrobinę koniecznej odwagi, lecz w gruncie rzeczy była to sprawa smaku…” „Idź wyprostowany pośród tych co na kolanach(…),ocalałeś nie po to, aby żyć masz mało czasu trzeba dać świadectwo”, „…jak trudno ustalić imiona tych co zginęli w walce z władzą nieludzką ..” , „…Zbyt stary żeby nosić broń i walczyć jak inni wyznaczono mi z łaski poślednią rolę kronikarza…”
Przytoczone fragmenty wierszy (Kwestia smaku, Pan Cogito o potrzebie ścisłości, Raport z oblężonego Miasta) doskonale obrazują czasy w których przyszło żyć wielkiemu polskiemu poecie i prezentują jego stosunek do etyki, prawdy i historii. Rola kronikarza, którą obrał sobie w Raporcie z oblężonego Miasta jest dla niego wyzwaniem z którego skrupulatnie stara się wywiązać.
Wyzwanie dla Czytelników stanowi również odbiór innych wierszy w których po wielokroć przywoływane są postacie ze starożytności, mitologii greckiej i rzymskiej, Biblii oraz dziejów nowożytnych, Warto również sięgnąć po dwie inne publikacje Herberta „Martwa natura z wędzidłem” i „Barbarzyńca w ogrodzie”, które stanowią niezwykłą opowieść o złotych wiekach sztuki i cywilizacji europejskiej.
Przy okazji przypomnienia postaci Gintrowskiego warto również sięgnąć, po dostępną w lokalnej bibliotece Antologię twórczości Jacka Kaczmarskiego. Dla starszych być może lektura wierszy stanie się pretekstem do sięgnięcia po chyba nieprzemijającą twórczość Kaczmarskiego, którego 10-rocznicę śmierci będziemy obchodzić w kwietniu przyszłego roku. Dla młodszych będzie to doskonała lekcja historii, opisywanej wierszami i piosenkami. Doskonałym przykładem na udowodnienie postawionej przeze mnie tezy, że pieśni w wykonaniu Gintrowskiego i Kaczmarskiego są doskonałą lekcją historii jest fakt, że pieśń „Sen Katarzyny II”- zawarty jest w ćwiczeniach do przedmiotu historia i społeczeństwo. Na jego przykładzie uczniowie uczą się dopasowywać fakty historyczne i daty do słów piosenki.
Pamiętamy Mury Obławę, Naszą klasę, Zbroję, warto również sięgnąć po inne utwory, które podobnie jak w przypadku Herberta i Gintrowskiego żywo nawiązują do historii i dziejów europejskiej kultury.
Wojciech Niedziółka
